Ένα ιστολόγιο που πηγαίνει σχολείο και αγωνιά για την παιδεία .

Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

Ο Μέγας Βασίλειος και ο αι-Βασίλης



Επισκόπου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου π.Ιεροθέου


Το θέμα το οποίο επέλεξα σήμερα να αναπτύξω στην αγάπη σας είναι « ο Μ. Βασίλειος και ο αι-Βασίλης» . Μπορεί να φαίνεται ότι στερείται πρωτοτυπίας, αλλά όπως θα διαπιστώσετε στην συνέχεια έχει μεγάλη σημασία για την εποχή μας.

1. Η προσωπικότητα του Μ. Βασιλείου

Ο Μ. Βασίλειος υπήρξε ένας μεγάλος Πατέρας της Εκκλησίας, αλλά και ένας οικουμενικός διδάσκαλος. Το σημαντικό είναι ότι ο τίτλος Μέγας του αποδόθηκε από τα αδέλφια του, πράγμα το οποίο δείχνει την μεγάλη επιρροή που είχε στα μέλη της οικογενείας του. Από τα εννέα αδέλφια της οικογενείας του οι πέντε είναι γνωστοί άγιοι της Εκκλησίας μας.

Δεν πρόκειται να παρουσιάσω τα στοιχεία της προσωπικότητος του, αλλά να αναπτύξω με συντομία τα τρία σημεία τα οποία περιγράφονται στο απολυτίκιό του. Το απολυτίκιο είναι το εξής:

« Εις πάσαν την γήν εξήλθεν ο φθόγγος σου,

ως δεξαμένην τον λόγον σου,

δι’ ου θεοπρεπώς εδογμάτισας,

τήν φύσιν των όντων ετράνωσας,

τά των ανθρώπων ήθη κατεκόσμησας,

Βασίλειον ιεράτευμα, πάτερ όσιε,

πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ σωθήναι τα ψυχάς ημών» .

Τα τρία σημεία, τα οποία θα υπογραμμίσω, είναι τα εξής: Το ένα « δι’ ου θεοπρεπώς εδογμάτισας» , το δεύτερο « τήν φύσιν των όντων ετράνωσας» και το τρίτο « τά των ανθρώπων ήθη κατεκόσμησας» .

« Δι’ ου θεοπρεπώς εδογμάτισας»

Ο Μ. Βασίλειος έζησε ως επίσκοπος σε μια πολύ δύσκολη περίοδο της Εκκλησιαστικής ιστορίας. Εννοώ την περίοδο μεταξύ της Α´ Οικουμενικής Συνόδου, που έγινε στην Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ., και της Β´ Οικουμενικής Συνόδου, που έγινε το 381 μ.Χ. Ο Μ. Βασίλειος αντιμετώπισε όλα τα θεολογικά ζητήματα της εποχής εκείνης με σοφία, διάκριση, σύνεση, αλλά και θεολογική προοπτική και ενώ εκοιμήθη σε ηλικία 49 ετών δύο μόλις χρόνια –τό 379– πριν συνέλθη η Β´ Οικουμενική Σύνοδος το έτος 381, εν τούτοις είχε προετοιμάσει όλο το θεολογικό έδαφος πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η Σύνοδος αυτή.

Ο Μ. Βασίλειος δογμάτισε για τον Τριαδικό Θεό χρησιμοποιώντας νέα ορολογία και αυτό έγινε για να αντιμετωπίση τις διάφορες αιρέσεις που εμφανίσθηκαν και οι οποίες χρησιμοποιούσαν την αρχαία ελληνική φιλοσοφία για να κατανοήσουν την αποκεκαλυμμένη αλήθεια. Ο Φωστήρ της Καισαρείας δογμάτισε για το Άγιον Πνεύμα, για τις σχέσεις μεταξύ των Προσώπων της Αγίας Τριάδος. Το σημαντικό και πρωτόγνωρο, ακόμη και για την φιλοσοφία, είναι ότι για πρώτη φορά ο Μ. Βασίλειος ταύτισε την υπόσταση με το πρόσωπο. Μέχρι τότε το πρόσωπο σήμαινε το προσωπείο, την μάσκα που χρησιμοποιούσε ο ηθοποιός για να παίξη έναν ρόλο, δηλαδή το πρόσωπο ήταν ένα επίθεμα του όντος. Ο Μ. Βασίλειος ανέπτυξε την άποψη ότι το πρόσωπο δεν είναι επίθεμα του όντος, αλλά ταυτίζεται με την υπόσταση, δηλαδή είναι αυτό που κάνει το όν να είναι όντως όν.

Όλη αυτήν την θεολογία ο Μ. Βασίλειος την ανέπτυξε « θεοπρεπώς» , ακριβώς γιατί ζούσε την υπαρξιακή θεολογία, είχε εμπειρίες του Θεού, όπως φαίνεται στα κείμενά του. Η θεολογία του δεν ήταν ακαδημαϊκή, ορθολογιστική, συναισθηματική, αισθητική, αλλά καθαρά υπαρξιακή.

« Την φύσιν των όντων ετράνωσας» .

Στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία γινόταν διαρκώς λόγος για τα όντα, που υπάρχουν στον κόσμο, και το όν, του οποίου αντιγραφή είναι τα όντα. Βασικό κεντρικό ερώτημα της αρχαίας ελληνικής μεταφυσικής, όπως ισχυρίζεται ο Χάϊντεγκερ, είναι « γιατί να υπάρχουν τα όντα και όχι το τίποτε» .

Ο Μ. Βασίλειος σπούδασε στην Αθήνα την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, αλλά και όλη την επιστήμη της εποχής του, που ησχολείτο με τα όντα. Κατά την μαρτυρία του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, που ήταν προσωπικός του φίλος και συμμαθητής του στην Αθήνα, έμαθε εννέα επιστήμες της εποχής εκείνης. Αν διαβάση κανείς την « εξαήμερό» του, δηλαδή την ερμηνεία που κάνει στην δημιουργία του κόσμου σε έξι ημέρες, θα διαπιστώση ότι μέσα στο βιβλίο αυτό κατόρθωσε να συγκεντρώση όλες τις επιστημονικές γνώσεις της εποχής του για τον κόσμο και την δημιουργία του. Ερεύνησε την φύση και τα όντα –τά φυτά, τα έντομα, τα πτηνά, τα ψάρια, τα ζώα κλπ.– είδε την ουσία των όντων, τις ενέργειες του Θεού στην κτίση, καθώς και την εντελέχεια και την τελολογία όλων των αισθητών πραγμάτων. Ο Μ. Βασίλειος αγάπησε την φύση και έκανε στις επιστολές του υπέροχες περιγραφές του τοπίου στο οποίο εμόναζε παρά τον Ίρι ποταμό.

« Τα των ανθρώπων ήθη κατεκόσμησας»

Ο Μ. Βασίλειος δεν ήταν ένας θεωρητικός Θεολόγος και επιστήμονας, αλλά ήταν και μεγάλος μεταρρυθμιστής. Ενδιαφερόταν για τους δούλους, τους πτωχούς, για την ελάφρυνση της φορολογίας του λαού, για τις αδικίες που υφίσταντο διάφοροι άνθρωποι, διοργάνωσε την φιλανθρωπία. Είναι ο θεμελιωτής των φιλανθρωπικών ιδρυμάτων. Μέχρι τότε το Κράτος δεν είχε αναπτύξει την κοινωνική πρόνοια. Ο Μ. Βασίλειος εμφορούμενος από τις Χριστιανικές του αρχές ανέπτυξε σε μεγάλο βαθμό την φιλανθρωπία. Είναι γνωστή στην ιστορία η « Βασιλειάδα» του. Ο ιστορικός Σωζόμενος κάνει λόγο περί « Βασιλειάδος ό πτωχών εστιν επισημότατον καταγώγιον, υπό Βασιλείου κατασκευασθέν, αφ’ ου την προσηγορίαν την αρχήν έλαβε και εις έτι νυν έχει» . Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος κάνει λόγο για την « καινήν πόλιν» όπου « νόσος φιλοσοφείται και συμφορά μακαρίζεται και το συμπαθές δοκιμάζεται» . Πρόκειται για μια καινούρια πόλη. Ο ίδιος ο Μ. Βασίλειος σε μια επιστολή του (επιστολή 94 προς Ηλίαν) δίδει μια μαρτυρία για το κέντρο αυτό της φιλανθρωπίας. Μέσα στην « Βασιλειάδα» υπήρχε μεγαλοπρεπής καθεδρικός Ναός, οικήματα γύρω από τον Ναό για τον Επίσκοπο και τους Κληρικούς, οικήματα για την φιλοξενία των αρχόντων και των δημοσίων λειτουργών, ξενώνας για την φιλοξενία των ξένων και των περαστικών από την πόλη, νοσοκομείο για την θεραπεία των ασθενών με το αναγκαίο προσωπικό από ιατρούς, νοσοκόμους, οδηγούς, υποζύγια, οίκους για στέγαση των απαραιτήτων εργαστηρίων και τεχνητών. Υπάρχει πληροφορία που διασώζεται από τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο ότι τους λεπρούς, οι οποίοι την εποχή εκείνη ήταν απόβλητοι από την κοινωνία, διότι είχαν την αθεράπευτη και κολλητική ασθένεια της λέπρας, που ομοίαζε κάπως με την σημερινή ασθένεια του ααάέ, τους φρόντιζε ο ίδιος ο Μ. Βασίλειος και μάλιστα αφού τους καθάριζε τις πληγές στην συνέχεια τις ασπαζόταν για να τους δείξη την αγάπη του. Ποιός θα το έκανε αυτό σήμερα για τους ασθενείς του ααάέ;

Το σπουδαιότερο είναι ότι ο Μ. Βασίλειος έκανε όλο αυτό το έργο της φιλανθρωπίας, δείχνοντας το προσωπικό του παράδειγμα, αφού καίτοι ήταν εύπορος έδωσε όλην την περιουσία του σε όσους είχαν ανάγκη και μάλιστα όταν απέθανε είχε ως μόνα περουσιακά στοιχεία ένα τρίχινο ράσο και λίγα βιβλία. Αλλά η αγάπη του ήταν τέτοια, ώστε στην κηδεία του, από τον συνωστισμό του κόσμου, απέθαναν και άνθρωποι.

Η κοινωνική προσφορά του Μ. Βασιλείου σε συνδυασμό με την αγάπη του, την εξυπνάδα του και τις θαυματουργικές του επεμβάσεις φαίνεται και στο περιστατικό σύμφωνα με το οποίο υπάρχει η παράδοση της Βασιλόπιττας, όπως την διέσωσε ο Καθηγητής Φαίδων Κουκουλές, κατά την παρουσίαση του Δημήτρη Λουκάτου. Σύμφωνα με αυτήν « όταν ο άγιος Βασίλειος ήταν Επίσκοπος στην Καισάρεια, ο τότε Έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε με σκληρές διαθέσεις να εισπράξει φόρους. Οι κάτοικοι φοβισμένοι εζήτησαν την προστασία του ποιμενάρχη τους. –"Σάς προτρέπω ευθύς, τους είπε εκείνος, να μου φέρει έκαστος ό,τι πολύτιμον έχει αντικείμενον". Μάζεψαν πολλά δώρα, και βγήκαν μαζί με τον Δεσπότη τους οι Καισαρείς να προϋπαντήσουν τον Έπαρχο. Ήταν όμως τέτοια η εμφάνιση και η πειθώ του Μ. Βασιλείου, που ο Έπαρχος καταπραΰνθηκε, χωρίς να θελήσει να πάρει τα δώρα. Γύρισαν πίσω χαρούμενοι, κι ο άγιος Βασίλειος πήρε να τους ξαναδώσει τα τιμαλφή. Ο χωρισμός όμως ήτο δυσχερής, διότι πολλά όμοια είχον προσφέρει, δακτυλίους δηλαδή, νομίσματα κλπ. Ο Βασίλειος τότε σκέφθηκε ένα θαυματουργόν τρόπο: Διέταξε να κατασκευασθώσι την εσπέραν του Σαββάτου πλακούντια (δηλ. μικρές πίτες) και εντός ενός εκάστου έθηκεν ανά έν αντικείμενον, την δ’ επομένην έδωκεν ανά έν εις έκαστον Χριστιανόν. Ποίον θαύμα! Εντός του πλακουντίου του εύρεν έκαστος ό,τι είχε προσφέρει! Από τότε, λέγει η παράδοση, κάθε στη γιορτή του αγ. Βασιλείου κάνουμε κι εμείς πίτες και βάζουμε μέσα νομίσματα» .

Ο Μ. Βασίλειος υπήρξε μεγάλη προσωπικότητα που δεν εξαντλείται στα λίγα που ανέφερα πιο πάνω. Αλλά ο χρόνος είναι περιορισμένος και δεν μπορώ να αναφερθώ και σε άλλα σημεία.

2. Η μορφή του αι-Βασίλη

Ενώ η Εκκλησία με την λατρεία της, την θεολογία της, την εικονογραφία της και το συναξάριο της τιμά σε μεγάλο βαθμό την μεγάλη προσωπικότητα του Μ. Βασιλείου, εν τούτοις η λαϊκή παράδοση και κυρίως η δυτική –ευρωπαϊκή και αμερικανική– νοοτροπία παρουσιάζει κατά ιδιαίτερο τρόπο τον Μ. Βασίλειο, δηλαδή από Μέγα Βασίλειο τον έκανε αι-Βασίλη, με πολλές παραλλαγές.

Όταν διαβάση κανείς σχετικά κείμενα και αναλύσεις θα διαπιστώση ότι η μορφή του Μ. Βασιλείου αλλοιώθηκε στην Ευρώπη και τον Νέο Κόσμο.

Ο καθηγητής της Λαογραφίας Δημήτρης Λουκάτος στο βιβλίο του « Χριστουγεννιάτικα και των γιορτών» γράφει ότι ο δικός μας άγιος Βασίλης « ήταν ένας καθαρά πρωτοχρονιάτικος άγιος, κάτι ανάμεσα στον πραγματικό Ιεράρχη της Καισάρειας και σ’ ένα πρόσωπο συμβολικό του Ελληνισμού, που ξεκινούσε από τα βάθη της ελληνικής Ασίας, κι έφτανε την ίδια μέρα σ’ όλα τα πλάτη, από τον Πόντο ώς την Επτάνησο κι από την Ήπειρο ώς την Κύπρο. Ξεκινούσε σαν μεσαιωνικός πεζοπόρος, αμέσως ύστερ’ από τα Χριστούγεννα, με το ραβδί στο χέρι, και περνούσε απ’ τους διάφορους τόπους, καλόβολος πάντα και κουβεντιαστής με όσους συναντούσε» . Και συνεχίζει ο Καθηγητής: « Δεν κρατούσε κοφίνι στην πλάτη του ούτε σακκί φορτωμένο με δώρα. Εκείνο που έφερνε στους ανθρώπους ήταν περισσότερο συμβολικό: η καλή τύχη ιδιαίτερα κι η ιερατική ευλογία του. Το μόνο κάπως συγκεκριμένο ήταν το μαγικό ραβδί του, απ’ όπου με θαυμαστόν τρόπο βλάσταιναν ή ζωντάνευαν κλαδιά και πέρδικες, σύμβολα των αντίστοιχων δώρων, που θα μπορούσε να μοιράσει στους ευνοουμένους του» . Και συνεχίζει ο Καθηγητής: “Δεν έφερνε τίποτα ο άγιος Βασίλης. Αντίθετα λές και ζητούσαν την ευλογία του, με το να μοιράζουν από δική τους πρόθεση οι άνθρωποι δώρα και λεφτά”, δηλαδή “γονείς και συγγενείς έδιναν στα παιδιά τους μπουναμάδες ή και μεταξύ τους τα δώρα"” (ένθ. ανωτ., σελ. 121). Γενικά στην δική μας παράδοση ο αι-Βασίλης ήταν « μικρασιάτης, μελαχρινός, αδύνατος, γελαστός, με μαύρα γένια και καμαρωτά φρύδια. Ντυμένος σαν βυζαντινός πεζοπόρος, με σκουφί και πέδιλα, στο χέρι του κρατούσε ένα ραβδί» (Σπύρος Δημητρέλης).

Η πατρίδα του ανατολικού αι-Βασίλη είναι η Μικρά Ασία, και είναι γραμματισμένος, κατάγεται από την Καισάρεια και « βαστάει κόλλα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι» και προσφέρει ως δώρο « τή σταθερή και διαχρονική χαρά της γνώσης» .

Στην Δύση υπήρχε άλλος τύπος του δικού μας αι-Βασίλη. Στην Ευρώπη και ιδίως στην Ολλανδία ήταν ο Sinter Klaas, ο οποίος ήταν « ο προστάτης των ναυτικών, των εμπόρων και των παιδιών, έτσι όπως αυτός λατρεύτηκε στις κάτω Χώρες, κυρίως από τον 12ο αιώνα και μετά» . Τον 17ο αιώνα Ολλανδοί Καλβινιστές « μεταναστεύοντας στην Αμερική έπαιρναν μαζί τους και την εικόνα του Αγίου Νικολάου» , και έγινε ο Saint Nick και ο Santa Claus. Μετακινήθηκε όμως μερικές εβδομάδες αργότερα για να επισκεφθή τα παιδιά την παραμονή των Χριστουγέννων. Ο τύπος αυτός ταξίδευσε και σε άλλες Χώρες. « Γύρω στα 1870 η γλυκιά και γενναιόδωρη μορφή του ταξίδεψε και στην Βρεταννία, όπου και συγχωνεύτηκε με τον σκανδιναυϊκής προέλευσης, πατέρα των Χριστουγέννων και γέννησε μύθους, θρύλους, τραγουδάκια και αξεπέραστες συνήθειες» .

Ταυτιζόμενος ο Saint Nick, με τον Santa Claus και τον Father Christmas μεταφέρθηκε στην Αμερική από τους Ευρωπαίους μετανάστες και όπως ήταν επόμενο εκεί αλλάζει μορφή, αποκτά την μορφή « τού καλοθρεμμένου και ολοπόρφυρου αγίου, που επειδή δεν μπορεί να ζεί στις χιονισμένες πλαγιές του Άσπεν ή του Βερμόντ για λόγους παραδοσιακής αλλά και εμπορικής αποστασιοποίησης μένει κάπου στον Βόρειο Πόλο» .

Βεβαίως, εδώ πρέπει να σημειωθή ότι αυτός ο “τύπος”, που στην Ευρώπη και την Αμερική ονομάσθηκε Saint Nick, Santa Claus και Father Cristmas, από μας ονομάζεται αι-Βασίλης. Οι δυτικοί δεν τον ονομάζουν αι-Βασίλη, αλλά Saint Nick, Santa Claus και Father Cristmas. Εμείς ταυτίσαμε τον δυτικό αυτόν “τύπο” με τον αι-Βασίλη, αφού εξοβελίσαμε τον δικό μας Άγιο Βασίλειο. Ο Καθηγητής Δημ. Λουκάτος λέγει ότι αυτός ο δυτικός τύπος ήρθε σε μας “μέ πρωτοβουλία των αστικών τάξεων” και ονομάσθηκε αι-Βασίλης. Χάρη συννενοήσεως στα επόμενα θα τον τιτλοφορώ αι-Βασίλη.

Ο σημερινός αι-Βασίλης είναι δημιούργημα του αγγλοσαξωνικού κόσμου και απηχεί την νοοτροπία του. Ο αι-Βασίλης αυτός γεννήθηκε αρχές του 19ου αιώνα από έναν αστό προτεστάντη καθηγητή, τον Κλημέντιο Κλάρκ Μούρ « πού έγραψε για τα παιδιά του μια ιστορία με ήρωα έναν αι-Βασίλη, την The Night Before Christmas » και δημοσιεύθηκε την 23 Δεκεμβρίου του έτους 1823 στην εφημερίδα « Sentinel» . Η ιστορία αυτή εικονογραφήθηκε από τον πατέρα του χιουμοριστικού αμερικανικού σχεδίου Τόμας Νάστ, ο οποίος ήταν γερμανικής καταγωγής και « δανείστηκε στοιχεία από την γερμανική λαϊκή παράδοση των Χριστουγέννων αλλά και την παραδομένη μορφή του πλανόδιου γερμανού εμπόρου» .

Υπάρχουν αναλύσεις σύμφωνα με τις οποίες « ο Άγιος Βασίλης γεννήθηκε κατά τη διάρκεια του αμερικανικού Εμφυλίου, όταν ο Νάστ εργαζόταν στο Harper’s Weekly, στο μεγαλύτερο περιοδικό της εποχής, και του είχε ανατεθεί να απεικονίζει με αλληγορικές εικόνες τα δρώμενα του πολέμου. Μία από αυτές ήταν “ο Άγιος Βασίλης στο στρατόπεδο”, όπου παρουσιάζεται για πρώτη φορά ο Άγιος με τα χαρακτηριστικά ενός ευτραφούς άνδρα, ολοστρόγγυλου και ροδαλού, καλυμμένου από άστρα, ο οποίος μοίραζε δώρα σε ένα στρατόπεδο των Βορείων. Ο Άγιος Βασίλης του Νάστ δεν εξελίχθηκε, παρέμεινε ο ίδιος με το κόκκινο κουστούμι με τα λευκά γουνάκια, την άσπρη γενιάδα και τα παιχνίδια του. Με αυτό το σκίτσο, τα Χριστούγεννα έγιναν ημέρα αργίας και ο Άγιος Βασίλης αναγορεύτηκε σε τοπική θεότητα - καλόκαρδο πνεύμα που αντιπροσώπευε την ευημερία και την οικογενειακή ζωή των Βορείων, σε αντίθεση με το μύθο της ιπποτικής παράδοσης και της βαθύτατα ιθαγενούς κολτούρας του Νότου.

Βασισμένος στην επιτυχία που γνώρισε το έργο του το 1862, ο Νάστ συνέχισε να παράγει σχέδια του Άγιου Βασίλη κάθε Χριστούγεννα κατά την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου. Και η σύλληψή του έγινε αποδεκτή, διότι έδωσε στην παραδοσιακή ασκητική αυστηρή και αποστεωμένη εικόνα του Father Christmas του Pelze - Nicol και του Pere Noel, μια άλλη διάσταση που αντικατόπτριζε την αφθονία και την ευμάρεια.

Ο Ντίκενς είχε ήδη μετατρέψει τα Χριστούγεννα σε γιορτή της αστικής τάξης. Όμως ο Άγιος Βασίλης δεν διαδραματίζει κανένα ρόλο στις εορταστικές προετοιμασίες του Ντίκενς. Τα Χριστούγεννα του Ντίκενς στρέφονται ενάντια στον πυρήνα του βικτωριανού καπιταλισμού και υπογραμμίζουν την ατομική συνείδηση, το κοινωνικό σύνολο, την φιλανθρωπία. Τα Χριστούγεννα του Εμφυλίου του Νάστ –καί του Άγιου Βασίλη που τα συνοδεύει– βρίσκονται σε τέλεια συμφωνία με την ουσία της παράδοσης των Βορείων, η οποία είναι ο συγκερασμός της αρετής με το εμπόριο. Βέβαια ο Άγιος του Νάστ διανέμει δώρα αρχικά σε στρατιώτες και έπειτα σε παιδιά, μια ανταμοιβή για όποιον υπήρξε καλός κατά την διάρκεια της χρονιάς. Η πιο διάσημη απεικόνιση του Αγίου, κυκλοφόρησε το 1866 –στό τέλος του πρώτου ειρηνικού χρόνου– και εδραίωσε την εικονογραφία του χαρακτήρα. Τον βλέπουμε να διακοσμεί ένα έλατο, να φτιάχνει παιχνίδια, να διαβάζει το βιβλίο του με τα παραμύθια, να ράβει τα ρούχα του και τέλος να εξερευνά τον κόσμο με το τηλεσκόπιό του “πρός αναζήτηση σοφών παιδιών”. Με αυτόν τον τρόπο αποδίδεται η πολυάσχολη πλευρά του χαρακτήρα του και το πρότυπο του περιπετειώδους Yankee.

Ίσως αυτό που αποτελεί το πιο συμπαθητικό στοιχείο στον Άγιο Βασίλη του Νάστ είναι η τρυφερότητα που δείχνει απέναντι στα παιδιά. Τα παιδιά, τα οποία παρουσιάζονται τόσο συχνά όσο και ο Άγιος Βασίλης στο έργο του Νάστ, δεν μοιάζουν σε τίποτα με τα δυστυχισμένα παιδιά του δρόμου της βικτωριανής εποχής» .

Είναι φανερό ότι ο αι-Βασίλης του Τόμας Νάστ δείχνει το όνειρο της αμερικανικής κοινωνίας, που στηρίζεται στην ευημερία, την ευδαιμονία, την καλοπέραση, την αγαθωσύνη και την μακροημέρευση του ανθρώπου. Ένας τέτοιος αι-Βασίλης « είναι προσωποποίηση του αμερικανικού υλισμού, της αφθονίας, της χαράς και της ευδαιμονίας» . Βεβαίως πρέπει να σημειωθή ότι « ο εφευρέτης του χοντρούλη και αγαθούλη γέροντα είναι ο ίδιος που σχεδίασε τα σήματα των αμερικανικών κομμάτων, δηλαδή του γαϊδάρου για τους Δημοκρατικούς και του ελέφαντα για τους Ρεμπουμπλικανούς»

Στις αρχές του αιώνα μας ο αι-Βασίλης άλλαξε κάπως μορφή, και έγινε όπως ακριβώς τον γνωρίζουμε σήμερα. Σε αυτό συνετέλεσε η Κόκα-Κόλα. « Κι αν ήταν ο σκιτσογράφος Τόμας Νάστ που τον φαντάστηκε πρώτος, περίπου όπως είναι σήμερα, η Κόκα-Κόλα αποτέλεσε την αφορμή για να γίνει η μορφή του τόσο δημοφιλής. Στα 1931, που η Κόκα Κόλα αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τον Σάντα Κλάους στη χειμωνιάτικη διαφημιστική της εκστρατεία και ανέθεσε σε έναν άλλο Αμερικανό καλλιτέχνη, τον Χάντον Σάνμπλομ, να τον σχεδιάσει. Εκείνος διάλεξε για τον Άγιο τα χρώματα της Κόκα Κόλα καί... να τος, με τις μαύρες μπότες του, το μακρύ σκουφί του, το κόκκινο κοστούμι του και την άσπρη του γούνα, όπως τον γνωρίσαμε και τον αγαπήσαμε» .

Η παράδοση σύμφωνα με την οποία ο αι-Βασίλης περνά μέσα από καμινάδες για να δώση δώρα στα παιδιά προέρχεται από το ποίημα του Κλέμεντ Μούρ με τίτλο « μιά επίσκεψη του Αγίου Νικόλα» , ο οποίος « δανείστηκε την ιδέα της καμινάδας, μαζί με την ιδέα του έλκηθρου και των οκτώ ελαφιών που το σέρνουν, από ένα φινλανδικό παραμύθι» .

Εν τω μεταξύ, αυτές τις ημέρες σε περιοδικά και εφημερίδες διαβάσαμε πολλά παράξενα γύρω από τον αι-Βασίλη. Το ένα από αυτά είναι ότι ο αι-Βασίλης έγινε “υποκείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης και όργανο οικονομικών συμφερόντων”, ότι “χωρίζει αντί να ενώνει” τους ανθρώπους και ότι “ο παγκοσμιοποιημένος Santa Claus” προκαλεί “τίς αντανακλαστικές αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών”, από την άποψη ότι πολλά Κράτη διεκδικούν, ερίζουν για την καταγωγή του αι-Βασίλη, από την “Γροιλανδία μέχρι την Αυστραλία και από την Λαπωνία μέχρι την Αυστρία”. Και βέβαια αυτό συσχετίζεται με το εμπόριο, την διαφήμιση και την πολιτική. Το άλλο είναι ότι εφέτος είδαμε σε περιοδικό, αλλά αυτό γίνεται και αλλού, μαζί με τον αι-Βασίλη και αι-βασιλοπούλες, γυναίκες ντυμένες ως αι-Βασίληδες. Έξι στάρ του Χόλιγουντ “φόρεσαν την κόκκινη στολή και στάθηκαν μπροστά στο φακό όπως μόνο αυτές ξέρουν”. Είναι και αυτό γνώρισμα της εποχής μας.

Επομένως ο αι-Βασίλης της Μικράς Ασίας που είναι εγγράμματος και δίδει ως δώρο την γνώση, μετατρέπεται στον Σάντα Κλάους που δίδει « τήν εφήμερη ηδονή της κατανάλωσης» και έρχεται σε μας μετονομαζόμενος σε αι-Βασίλη. Δεν είναι ένα πρόσωπο με τα υπαρξιακά του ερωτήματα και τις αγωνίες, με την ασκητική του διάσταση, αλλά διακρίνεται για την « προτεταμένη κοιλιά, τα ροδοκόκκινα μάγουλα» και είναι η εικόνα της « καλοπέρασης και της αισιοδοξίας» . Είναι δε γνωστόν από τις διάφορες μελέτες ότι όλη η νοοτροπία της Αμερικανικής κοινωνίας διακρίνεται από ένα κράμα μεταξύ του πουριτανικού-καλβινιστικού πνεύματος σε συνδυασμό με μερικές απόψεις του διαφωτισμού και του ρομαντισμού, όπως απέδειξε δια πολλών ο Schaeffer. Κατά κάποιο τρόπο ο αμερικανικός αι-Βασίλης είναι έκφραση αυτού του πνεύματος. Αυτό δε το πνεύμα δημιούργησε διάφορα προβλήματα, με τα οποία θέλησε να ασχοληθή η επιστήμη της ψυχανάλυσης, γιατί η απώθηση των υπαρξιακών προβλημάτων δημιουργεί ποικίλες αρρώστιες, σωματικές και ψυχολογικές.

Αγαπητοί μου,

Η πορεία του ανθρώπου από τον Μ. Βασίλειο της Ορθοδόξου Παραδόσεως στον αι-Βασίλη αγγλοσαξωνικού τύπου δείχνει την υποβάθμιση του πολιτισμού, την πορεία από την οντολογία στον ευδαιμονισμό, τον ωφελιμισμό και την χρησιμοθηρία. Ο ιστορικός Ντανιελού έχει παρατηρήσει ότι οι αρχαίοι Έλληνες εξετάζοντας τον κόσμο ερωτούσαν τί είναι το όν και τί είναι τα όντα, έκαναν, δηλαδή οντολογία. Οι Πατέρες της Εκκλησίας ασχολήθηκαν με το νόημα του κόσμου, αλλά κυρίως απαντούσαν στο ερώτημα ποιός έκανε τον κόσμο και ποιός είναι ο σκοπός του. Οι δυτικοί όμως, αντίθετα από τις προηγούμενες παραδόσεις, ερωτούν τί μας χρησιμεύει ο κόσμος, δηλαδή αναπτύχθηκε η χρησιμοθηρία και ο ωφελισμός.

Εάν η πορεία από τον Μ. Βασίλειο στον αι-Βασίλη δείχνη την επιπεδοποίηση του ανθρώπου, αλλά και την υποβάθμισή του, η αντίστροφη πορεία από τον αι-Βασίλη του καταναλωτισμού και του ευδαιμονισμού στον Μ. Βασίλειο της Εκκλησίας δείχνει την αναβάθμιση του ανθρώπου, την ανύψωσή του, την πορεία του δηλαδή από το πράγμα στην υπόσταση, από το άτομο στο πρόσωπο. Αυτό είναι το νόημα των εορτών. Αυτό ας ευχηθούμε για εαυτούς και αλλήλους τον νέο χρόνο.



πηγή:
Τρελογιάννης

Πέμπτη 30 Δεκεμβρίου 2010

ΚΑΛΑΝΤΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΑ


" Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά..."



Το πρωί της Πρωτοχρονιάς υπήρχε ένα παλιό έθιμο που οι ρίζες του φθάνουνε στους βυζαντινούς χρόνους. Όλα τα παιδιά του δημοτικού σχολείου έπρεπε μετά τη λειτουργία να πάνε την "καληχέρα" στο δάσκαλό τους και να του πουνε τα χρόνια πολλά. Του πηγαίνανε ότι είχανε προαίρεση χρήματα, αυγά, ή κοτόπουλα.

Ο αφέντης κάθε φαμέλιας από την άλλη έπρεπε να επισκεφθεί τους συγγενείς του για να δώσει και εκείνος τις "καληχέρες" στα παιδιά. το ίδιο και ο σάντουλος στους φιλιότσους του.





Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά
ψιλή μου δεντρολίβανιά
τσ’ αρχή καλός μας χρόνος
εκκλησιά με τ άγιο Θρόνο.

Αγιος Βασίλης έρχεται
κούτσουρα φορτωμένος
για ξεφορτώσετέ τονε
γιατί είναι κουρασμένος


Σένα σου πρέπει αφέντη μου
στασίδι να καθίζεις
το να σου χέρι να μετρά
τσαι τ άλλο να δανίζει

Σενά σου πρέπει αφέντη μου
καρέκλα καρυδένια
για να κουμπάς τη μέση σου
τη μαργαριταρένια


Σενα σου πρέπει αφέντη μου
καράβι από την Μάλτα
τσαι κείνο που χεις στο νησί
να το τραβάς για βάρκα


Τσερά μου οντάς στολίζεσαι
τσαι πας στην εκκλησία
όλος ο κόσμος σε θωρεί
από τη φαντασία


Τσερά μου, όντας στολίζεσαι
τσαι πας στην εκκλησιά σου
όλος ο κόσμος ήτρεξε
να δει την ομορφιά σου


Πολλά παμε τσαι τση κεράς
ας πούμε τσαι τση κόρης
τσερά τη θυατέρα σου
γραμματικός τη θέλει


Μ αν είναι τσαι γραμματικός
πολλά προυσά γυρεύει
θέλει αμπέλια ατρύγητα
χωράφια με τα στάχυα

Θέλει τη τσερά θάλασσα
μ όλα τση τα καράβια
θέλει τσαι το τσυρ Βοριά
για να του το αρμενίζει

Τσερά ψιλή τσερά λιγνή
τσερά καμαρωμένη
τσερά μαρμαροτράχηλη
τσαι μαρμαροκολώνα,
που χεις το γιο τον καλογιό
το γιό τον κανακάρη
που λούζεις τον στολίζεις τον
και στο σχολειό του πάει.


Τσ ο δάσκαλος τον έστειλε
για να καλαναρχίζει
τσαι το τσερί ντου έσταζε
τα ήκαψε το χαρτί του


Ήκαψε τσαι τα ρούχα ντου
τα χρυσοκεντημένα
όπου του τα τσεντούσανε
χεράκια κοραλένια

Τσαι άλλα πολλά πρέπανε
μα πάω γιατί σπουτάζω
θέλω να πάω και αλλού
να τσοι ανεγαλιάσω

Απάνω στο παράθυρο
στέκει μια περιστέρα
αν είναι με το θέλημα
να πούμε καλησπέρα
(Καλλίτσι Νομικού – από το βιβλίο του Γιώργου Βενετσάνου: « Λαογραφικά της Σαντορίνης – Παραδόσεις τόμος 2ος»




πηγή: Σαντορινιός

Τετάρτη 29 Δεκεμβρίου 2010

Χρόνια πολλά!!!

Δημιουργίες με φαγητό

Υπάρχουν παιδιά που δεν το τρώνε όλες τις τροφές.
Πρέπει λοιπόν να βρούμε τρόπους.
Δείτε παρακάτω!!!


















πηγή

Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2010

Η Χριστουγεννιάτικη γιορτή μας!!!

Χριστουγεννιάτικο ἀντιπαραµύθι



Βουλγαράκης Ἠλίας

Μία φορὰ καὶ κάθε καιρὸ εἶναι ὁ Θεός. Ἀπὸ κάποτε εἶναι καὶ οἱ ἄνθρωποι. Οἱ ἀναφορὲς ὅµως ποὺ ἔρχονται ἀπὸ τὴ γῆ γιὰ τὴν κατάσταση τῶν ἀνθρώπων ὅλο καὶ χειροτερεύουν. Τὸ ἀνθρώπινο γένος πάει ἀπὸ τὸ κακὸ στὸ χειρότερο, παρ’ ὅλες τὶς προσπάθειες τοῦ Θεοῦ µὲ τοὺς διάφορους ἀντιπροσώπους ποὺ ἀπὸ καιρὸ σὲ καιρὸ στέλνει γιὰ νὰ τοὺς συνεφέρει.

Μπροστὰ στὴν ἔκρυθµη αὐτὴ κατάσταση ἡ Ἁγία Τριάδα συνεδριάζει. Ἀποφασίζει ν’ ἀκούσει καὶ τὶς ἀπόψεις τῶν ἀνθρώπων πάνω στὸ θέµα καὶ νὰ συζητήσει προτάσεις τους γιὰ τὴν ἀντιµετώπιση τοῦ ἀδιεξόδου.


Σὲ λίγες µέρες φθάνει ὡς ἐκπρόσωπος τῆς ἀνθρωπότητας µία διακεκριµένη προσωπικότητα, ἕνας σοφὸς Σύµβουλος τοῦ Αὐτοκράτορα ποὺ διατηροῦσε µεγάλο κύρος ἀνάµεσα στοὺς ἀνθρώπους. Κολακευµένος ἀπὸ τὴν προτίµηση δὲν ἄργησε νὰ πάρει θάρρος καὶ νὰ διατυπώσει τὶς ἀπόψεις του γιὰ τὴ λύση τοῦ προβλήµατος.


- Προτείνω νὰ ληφθοῦν δραστικὰ µέτρα.


- Σὰν ποιά;


- Νὰ σταλοῦν ἄγγελοι µὲ πύρινες ροµφαῖες γιὰ νὰ συνετίσουν τοὺς ἀνθρώπους.


- Μὰ τότε ποῦ πάει ἡ ἐλευθερία τους;


- Μπροστὰ στὸ καλὸ ποὺ θὰ γίνει, δὲ βλάφτει νὰ τὴ στερηθοῦν προσωρινά.


- Μὰ καλὸ δίχως ἐλευθερία µπορεῖ νὰ εἶναι καλό;


Ὁ σεβαστὸς Σύµβουλος πέφτει σὲ κάποια ἀµηχανία. Κι ἀναδιπλώνεται, θέλει νὰ φανεῖ ἀρεστὸς καὶ προτείνει αὐτὸ ποὺ ὑποπτεύεται ὅτι θ’ ἀρέσει στὸ Θεό.


- Νὰ σταλοῦν ἐκπρόσωποί σας γιὰ νὰ τοὺς συµβουλέψουν.


- Μὰ τὸ µέτρο αὐτὸ δοκιµάστηκε ἐπανειληµµένα καὶ ἀπέτυχε.


Ὁ σεβαστὸς Σύµβουλος µπερδεύεται πάλι. Ὡστόσο µία νέα ἰδέα φωτίζει τὸ µυαλό του.


- Νὰ χορηγήσετε γενικὴ ἀµνηστεία. Νὰ βγεῖτε στὸν ἐξώστη τοῦ Οὐρανοῦ καὶ ν’ ἀνακοινώσετε στοὺς ἀνθρώπους ὅτι τοὺς συγχωρεῖτε γιὰ τὴν προσβολὴ ποὺ σᾶς ἔκαναν καὶ διαγράφετε τὶς ἁµαρτίες τους!


- Δὲν µπορῶ νὰ τὸ κάνω γιατί δὲν αἰσθάνοµαι θιγµένος ἀπὸ τὰ ἔργα τους. Ἀλλὰ κι ἂν ἔδινα γενικὴ ἀµνηστεία, ὅπως προτείνεις, θὰ τοὺς ὠφελοῦσε; Πιστεύω πὼς ὄχι. Τὸ πρόβληµα δὲν εἶναι ν’ ἀποκαταστήσω τὴ σχέση µου µὲ τοὺς ἀνθρώπους. Ποτέ, ἄλλωστε, αὐτὴ δὲ χάλασε. Ἀλλὰ ν’ ἀποκαταστήσουν οἱ ἴδιοι τὴ σχέση τους µὲ τὸν ἑαυτό τους. Στὴν περίπτωση, ὅµως, αὐτὴ δὲν ἔχουν τόσο ἀξία τὰ γενικὰ µέτρα ποὺ ἔρχονται ἀπ’ ἔξω, ὅσο ἡ ἀλλαγὴ τῶν ἀνθρώπων ποὺ γίνεται µέσα τους, ἡ σωστὴ ἐπανατοποθέτηση τοῦ καθενὸς ἀπέναντι στὸν ἴδιο του τὸν ἑαυτό.


Ὁ Σύµβουλος τὰ ‘χασε πλέον ὁριστικά. Καὶ τότε σκέφτηκε νὰ ἐφαρµόσει τὴν παλιά, δοκιµασµένη τακτική του, ποὺ χρησιµοποιοῦσε σὲ δύσκολες στιγµές.


- Ἐσεῖς τί λέτε; Ρώτησε µὲ προσποιητὴ ἀφέλεια.


- Λέω νὰ στείλω τὸ Γυιό µου στὴ γῆ.


- Ἀπαράδεκτο! τοῦ ξέφυγε ἡ λέξη αὐθόρµητα. Ταυτόχρονα ὅµως ἔνιωσε ὅτι φέρθηκε µὲ ἀπρέπεια. Σπεύδει νὰ διορθώσει τὸ πράγµα.


- Ἴσως, ἦταν κάπως βιαστικὴ ἡ κρίση µου. Μᾶλλον δὲν ἔχω ἀντίρρηση. Ἀλλὰ θὰ πρέπει νὰ παρουσιαστεῖ µὲ τὴν ἀνάλογη ἐµφάνιση ποὺ ἐπιβάλλει ἡ θέση του.


- Δηλαδή, ποιά;


- Ε, νά! Νὰ περιβληθεῖ, ἂς ποῦµε, µ’ ἕνα ἀστρικὸ σῶµα καὶ νὰ συνοδεύεται ἀπὸ µιὰ στρατιὰ ἀγγέλων.


- Δὲ θὰ ἐκβιάσει, ὅµως, ἔτσι τὶς ἀνθρώπινες συνειδήσεις;


Πάλι τὰ ἴδια, σκέφθηκε ὁ Σύµβουλος µὲ κάποιο ἐκνευρισµό. Ἔτσι ξαναγύρισε στὴ γνωστή του τακτική.


- Ἐσεῖς πῶς βλέπετε αὐτὴ τὴν ἀποστολή;


- Σκέφτοµαι νὰ γίνει ἄνθρωπος!


Ἀστροπελέκι!


- Τί εἴπατε; Ἄνθρωπος; Μὰ αὐτὸ εἶναι ἐντελῶς ἀσυµβίβαστο µὲ τὴν ἀξία του. Δὲν κρατήθηκε. Εἶναι ἀναξιοπρεπές. Καὶ πάλι δὲν κρατήθηκε. Πῶς τὸ σκεφτήκατε αὐτό;


- Λέγοντας νὰ γίνει ἄνθρωπος, δὲν ἐννοῶ νὰ ἐµφανιστεῖ ὡς ἄνθρωπος, ἀλλὰ νὰ ὑπάρξει ἄνθρωπος, νὰ γεννηθεῖ ἀπὸ µία θνητὴ γυναίκα.


Μήπως µὲ περιπαίζει; σκέφτηκε φανερὰ ἐνοχληµένος ὁ καλός µας Σύµβουλος. Μήπως τὸ κάνει γιὰ νὰ ἐλέγξει τὴ νοηµοσύνη µου;


- Δὲν µπορῶ νὰ παρακολουθήσω τὴ σκέψη σας, εἶπε µὲ θιγµένη ἀξιοπρέπεια. Ἐννοεῖτε νὰ περάσει ἀπὸ τὴ διαδικασία τῆς ἐνδοµήτριας ζωῆς, τῆς γέννας, ἀπὸ τὴν ἀσήµαντη βρεφικὴ ἡλικία ἀπό… Σταµάτησε ἀπὸ φρίκη. Τὸν συνέφερε κάπως ἡ σκέψη πὼς ὁ Θεὸς πιθανὸν νὰ τὸν κοροϊδεύει. Τὸν κοιτάζει ἐξεταστικὰ µὲ µιὰ µατιὰ γεµάτη σηµασία. Θὰ θέλε τουλάχιστον νὰ µὴν πέσει ἡ ὑπόληψή του.


Ὁ Θεὸς ἔνιωσε τὴν κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου. Ἦταν κι αὐτὸς ὅπως ὅλοι οἱ ἄλλοι. Ἀποκλεισµένος στὸ δικό του κόσµο. Ἕνας ὑπηρέτης ποὺ φρόντιζε µόνο «τὰ τοῦ Καίσαρος». Ὡστόσο συνέχισε νὰ τοῦ ξεδιπλώνει τὴ σκέψη του.


- Νοµίζω ὅτι σωστὰ µὲ καταλάβατε. Λέω γεννηθεῖ ἀπὸ µία θνητὴ γυναίκα καὶ µάλιστα νὰ µὴ γεννηθεῖ στὴν Πρωτεύουσα, οὔτε στὰ Ἀνάκτορα, ἀλλὰ σὲ µία ἀσήµαντη πόλη, στὴ Βηθλεέµ, ἂς ποῦµε, µέσα σ’ ἕνα σταῦλο!


Τὸ πράγµα εἶχε παραγίνει γιὰ τὸ Σύµβουλο. Ἔνιωσε ὅτι τὸν περιπαίζουν. Ἂν προσπαθοῦσε τουλάχιστο νὰ περισώσει τὸ κύρος του!... Πῆρε τὸ πιὸ σοβαρό του ὕφος καὶ εἶπε:


- Ἐπιθυµῶ ἐξ ὀνόµατός µου, ἐξ ὀνόµατος ὅλων τῶν ἀνθρώπων νὰ δηλώσω ὅτι διαφωνῶ µὲ τὴν πρότασή σας. Παρακαλῶ νὰ γραφτεῖ στὰ πρακτικά.


Μὲ τὴ δήλωση αὐτὴ ἡ σύσκεψη ἔληξε. Ὁ Θεὸς σηκώθηκε, τὸν ξεπροβόδισε µέχρι τὴν πόρτα καὶ τὸν χαιρέτησε, εὐχαριστώντας τον γιὰ τὴ συνεργασία του. Ὁ Σύµβουλος ἔφυγε πολὺ συγχυσµένος κι ἀναστατωµένος. Σὲ ὅλη τὴ διαδροµὴ τοῦ γυρισµοῦ µιὰ ἀπορία τριβέλιζε τὸ µυαλό του. Πῶς µπόρεσε ὁ Θεὸς νὰ σκεφτεῖ ὅλ’ αὐτά, ἔστω καὶ γι’ ἀστεῖο;


πηγή:
Τρελογιάννης

Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2010

Αναγνώσεις παραμυθιών: Αφηγήσεις α λα… διαδικτυακά


Η νέα προσπάθεια του Λάκη Λαζόπουλου μυρίζει… Χριστούγεννα και παιδικότητα. Αυτές τις γιορτές, τα μικρά –και μεγάλα- παιδιά έχουν την ευκαιρία να ακούσουν τα αγαπημένα τους παραμύθια και άλλες όμορφες ιστορίες, μέσα από τις αφηγήσεις διάσημων προσωπικοτήτων.

Ο Λάκης και tospirto.net έδωσαν το σύνθημα και δεκαοκτώ δημοφιλείς πρωταγωνιστές δάνεισαν το υποκριτικό τους ταλέντο στον τομέα του παραμυθιού. Οι αφηγήσεις τους άρχισαν ήδη να ανεβαίνουν στην ιστοσελίδα του tospirto.net και κάθε ημέρα θα δημοσιεύεται και ένα επιπλέον παραμύθι.

Ένας-ένας, οι εκπρόσωποι της ελληνικής υποκριτικής διάβασαν τις ιστορίες για παιδιά που εξακολουθούν να πιστεύουν στα θαύματα και τα happy end. Από τις 20 Δεκεμβρίου και ως τις 6 Ιανουαρίου, διάστημα κατά το οποίο τα παιδιά βρίσκονται στα σπίτια τους, οι μικροί «αδειούχοι» θα έχουν την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο για να απολαύσουν μέσω αυτού τις γνώριμες φωνές των πρωταγωνιστών να τους μεταφέρουν το πνεύμα των Χριστουγέννων.

Παραμύθια διάβασαν οι εξής (με αλφαβητική σειρά): Παναγιώτα Βλαντή, Μαρία Γεωργιάδου, Ναταλία Δραγούμη, Γιώργος Καραμίχος, Σμαράγδα Καρύδη, Φιλαρέτη Κομνηνού, Λάκης Λαζόπουλος, Δημήτρης Λιγνάδης, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Θάλεια Ματίκα, Μαρία Ναυπλιώτου, Φαίη Ξυλά, Ιωάννα Παπά, Χρύσα Παπά, Χριστόφορος Παπακαλιάτης, Μίρκα Παπακωνσταντίνου, Άκης Σακελλαρίου, Παύλος Χαϊκάλης.

Το «γαϊτανάκι» των αφηγήσεων άρχισε ήδη με τον Λάκη Λαζόπουλο να διαβάζει στο κατάστημα των Public τα «Χαμόγελα» (δείτε το εδώ). Οι Έλληνες ηθοποιοί μοιράζουν διαδικτυακά χαμόγελα στις μικρές ηλικίες και αποδεικνύεται πως το internet δεν έχει μόνο κινδύνους για τους μικρούς μας φίλους, αλλά και όμορφες ιδέες. Και ζήσανε αυτοί καλά, και τα παιδιά καλύτερα.




πηγή:Τρελογιάννης

Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2010

Η Χριστουγεννιάτικη γιορτή μας!!!

Παρά τα ακραία καιρικά φαινόμενα, βροχή, χαλάζι και πολύ δυνατός αέρας που σημειώθηκαν την περασμένη Πέμπτη στο νησί μας, αρκετοί ήταν οι φίλοι, γονείς και συγχωριανοί που παρακολούθησαν τη γιορτή μας. Με την παρουσία του μας τίμησε και ο νέος δήμαρχος κ.Νικόλαος Ζώρζος.

Τα παιδιά του Δημοτικού και του Νηπιαγωγείου μας ταξίδεψαν σε εκείνη τη βραδιά της «Γέννησης του Χριστού», είπαν τα κάλαντα και πήραν τα δώρα τους από τον Αη Βασίλη.

Από τη γιορτή μας δεν έλειπαν και οι λιχουδιές. Λόγω των ημερών οι μητέρες πρωτοτύπησαν με τις νηστίσιμες συνταγές τους.

Ευχαριστούμε θερμά το σύλλογο γονεών για τη σημαντικήπροσφορά του στην όλη οργάνωση της γιορτής













Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2010

Καταργούνται σχολεία, γραφεία Εκπαίδευσης και Διευθύνσεις


Η εφαρμογή του «Καλλικράτη» στη διοίκηση, στην εκπαίδευση και στο υπουργείο με τους αναρίθμητους οργανισμούς του θα στείλει τη νέα χρονιά δεκάδες εκπαιδευτικούς σε άλλο πόστο ή στο σπίτι τους.

Ριζικές ανατροπές στην «πυραμίδα της εκπαίδευσης» φέρνει νέος νόμος για την απλούστευση της οργανωτικής δομής των σχολείων, που έρχεται τον Ιανουάριο στη Bουλή.
Η πρωθυπουργική εντολή για «Καλλικράτη στις δημόσιες υπηρεσίες» οδηγεί στο...κλείσιμο των Γραφείων Εκπαίδευσης, στην κατάργηση δεκάδων ολιγοθέσιων σχολείων, στη συγχώνευση Οργανισμών του Υπ. Παιδείας, στη δραστική μείωση των διευθύνσεων της κεντρικής υπηρεσίας του υπουργείου καθώς και στην πλήρη ανακατανομή του προσωπικού.

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «Eθνους της Κυριακής»
1. Καταργούνται τα 295 Γραφεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε όλη τη χώρα, τα Γραφεία Φυσικής Αγωγής και Τεχνικής Εκπαίδευσης κι ενοποιούνται σε οικονομικό και διοικητικό επίπεδο οι περιφερειακές διευθύνσεις πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας σε κάθε περιφέρεια.
2. Συγχωνεύονται ή καταργούνται περισσότερα από 300 ολιγοθέσια σχολεία της ηπειρωτικής Ελλάδας.
3. Κόβονται στις μισές οι γενικές διευθύνσεις του υπ. Παιδείας, κι από τις 40 που λειτουργούν θα μείνουν 20.
4. Συγχωνεύονται ο Οργανισμός Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών (ΟΕΠΕΚ) και το Κέντρο Εκπαιδευτικής Eρευνας (ΚΕΕ) με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.

Η αναδιοργάνωση των υπηρεσιών παιδείας βασίζεται στα συμπεράσματα μελέτης του Ιδρύματος Τσάτσου, που παραγγέλθηκε από το ΥΠΕΠΘ. Σε αυτή κρίνεται αναγκαίος και άμεσος ο «Καλλικράτης» στη διοίκηση, στα σχολεία και στο ίδιο το υπουργείο με τους αναρίθμητους Οργανισμούς του. Δεκάδες εκπαιδευτικοί θα βρεθούν σε άλλο πόστο ή και στο σπίτι τους τη χρονιά που έρχεται.
Κλονίζεται συθέμελα ύστερα από 30 χρόνια που υφίσταται ως έχει το οικοδόμημα της διοίκησης των σχολείων, σπρώχνονται στη συνταξιοδότηση δεκάδες διευθυντές των Γραφείων Εκπαίδευσης των οποίων οι θητείες λήγουν οσονούπω, ενώ επιστρέφουν στα σχολεία τους όλοι οι δάσκαλοι κι οι καθηγητές που ήταν αποσπασμένοι σε αυτά.

Η ηγεσία του υπουργείου φέρεται αποφασισμένη να «συμμαζέψει» τη διοικητική πυραμίδα. Γι' αυτό και προχωρά στην κατάργηση μιας ολόκληρης διοικητικής βαθμίδας, που θα της αποφέρει τεράστια εξοικονόμηση χρήματος από ενοίκια κτιρίων, μισθούς, λειτουργικά έξοδα κ.ά. Ήδη σε έκτακτη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Παιδείας, ενημερώθηκαν για την ανάγκη εξορθολογισμού της διοίκησης οι περιφερειακοί διευθυντές από τους οποίους ζητήθηκαν προτάσεις για την εύρυθμη λειτουργία του νέου συστήματος.

ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ
Από τους 40 διευθυντές θα μείνουν οι μισοί
Χάνουν τις θέσεις τους τουλάχιστον 20 διευθυντές του υπουργείου Παιδείας, αφού οι 40 γενικές διευθύνσεις μειώνονται στις μισές. Μελετώνται ήδη εσωτερικές μετακινήσεις και ανακατανομή του προσωπικού, ανάλογα με τις ανάγκες των διευθύνσεων. Το μεγάλο πρόβλημα του υπουργείου Παιδείας, όπως και σχεδόν όλης της δημόσιας διοίκησης, είναι η μη εξειδίκευση των υπαλλήλων, η έλλειψη υπαλλήλων ΠΕ Εκπαίδευσης καθώς και η έλλειψη επιμόρφωσης πάνω στα νέα δεδομένα διοίκησης των γραφείων.
Χαρακτηριστικά μας αναφέρουν ότι από τους 545 διοικητικούς υπαλλήλους του ΥΠΕΠΘ είναι ζήτημα εάν γνωρίζουν τον χειρισμό του Η/Υ οι 45!
Στο υπ. Παιδείας υπηρετούν 442 μόνιμοι υπάλληλοι, 545 διοικητικοί, 707 αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί αυξημένων προσόντων και 100 αορίστου χρόνου (ειδική κατηγορία).

ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Πέφτουν «τίτλοι τέλους» για ολιγοθέσια της περιφέρειας

Η συγχώνευση των σχολείων θα γίνει με αμιγώς παιδαγωγικά κριτήρια, σύμφωνα με την ηγεσία του υπ. Παιδείας. Η κατασκευή νέων δρόμων, όπως για παράδειγμα, η Εγνατία, ή η Ολυμπία οδός που κατασκευάζεται, δημιουργούν νέα δεδομένα, κι εκεί που κάποιες ορεινές περιοχές ήταν απομονωμένες, τώρα έρχονται πιο κοντά σε μεγάλες πόλεις και κεφαλοχώρια. Όπου λοιπόν η πρόσβαση για τους μαθητές σε σχολεία μεγάλων χωριών καθίσταται καλύτερη, εκεί θα υπάρξει και κατάργηση του μικρού κι απομονωμένου σχολείου.

Περίπου 2.000 είναι τα ολιγοθέσια σχολεία σε όλη τη χώρα, τα περισσότερα των οποίων όμως βρίσκονται διάσπαρτα στο Αιγαίο και στα μικρονήσια. Ακριβώς πριν από 10 χρόνια ήταν 2.963, ενώ στη δεκαετία του ΄60, έφθαναν τα 8.956, σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε για τα λειτουργικά προβλήματα των μικρών σχολείων, ο κ Χρήστος Σαΐτης, επικ. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ο ίδιος, αναλύοντας τον προβληματισμό περί της κατάργησης αυτών των μικρών σχολείων, αναφέρει:

«Τα ολιγοθέσια και περισσότερο τα μονοθέσια κοστίζουν περισσότερο στο κράτος, αφού τα συνολικά έξοδα λειτουργίας τους (συντήρηση κτιρίων, αναλώσιμα υλικά, μισθοί δασκάλων) κατανέμονται σε λιγότερους μαθητές. Τα ολιγοθέσια μπορούν να χαρακτηρισθούν ως αντιοικονομικοί και αναποτελεσματικοί εκπαιδευτικοί οργανισμοί, αφού το υψηλό κόστος λειτουργίας τους παρέχει χαμηλό εκπαιδευτικό αποτέλεσμα. Με αυτή την έννοια, τα «ατροφικά» κυρίως σχολεία με 5-12 μαθητές, είναι πανάκριβοι δημόσιοι οργανισμοί».


Άκουσον Άκουσον......


πηγή: Σύλλογος αποφοίτων

Βαρβάρα Θρησκεία και παράδοση…


Συνταγές..27
Υλικά
1/2 κιλό σιτάρι
8 κούπες νερό ζεστό
1 κούπα ζάχαρη
1 κούπα σταφίδα ξανθή
1 κούπα καρύδια χοντροκομμένα
2 κ.γ. κανέλα
1/2 κ.γ. γαρίφαλο
1/4 κ.γ. μοσχοκάρυδο
1/8 κ.γ. αλάτι
4 κ.σ. αλεύρι καβουρδισμένο σε σιγανή φωτιά να πάρει χρώμα
ή κορν φλάουρ

για το πασπάλισμα
καρύδια ψιλοκομμένα
κανέλα

Εκτέλεση
Πλένουμε καλά το σιτάρι και το βάζουμε 12 ώρες μέσα
σε ζεστό νερό για να φουσκώσει.
Την επόμενη μέρα το βάζουμε με το ίδιο νερό σε κατσαρόλα
να βράσει σε σιγανή φωτιά,μέχρι να μαλακώσει,περίπου 2-3 ώρες.

DSCN3958

Όταν είναι έτοιμο,το στραγγίζουμε και κρατάμε το χυλό.
Ξεπλένουμε το σιτάρι με λίγο νεράκι ακόμη και το κρατάμε
και αυτό.

DSCN3962

DSCN3965

Μετράμε το χυλό που στραγγίσαμε,πρέπει να είναι 7 κούπες.
Aν δεν είναι,συμπληρώνουμε με νερό.
Βάζουμε σε κατσαρόλα πάνω στη φωτιά το χυλό

DSCN3966

και ρίχνουμε μέσα μια κούπα από το σιτάρι

DSCN3967

και όλα τα υπόλοιπα υλικά

DSCN3972

μαζί και το αλεύρι που το έχουμε καβουρδίσει προηγουμένως
να πάρει ελαφρά χρώμα ή το νισεστέ,αφού το διαλύσουμε
πρώτα σε λίγο από το χυλό.

DSCN3970

DSCN3975

DSCN3968

Βράζουμε όλα τα υλικά μαζί για κανένα δεκάλεπτο και μέχρι το μείγμα να πήξει ελαφρά.
Ο χυλός πήζει όσο κρυώνει.Αδειάζουμε σε μπολάκια.
Αφήνουμε να κρυώσει και βάζουμε στο ψυγείο.
Πριν σερβίρουμε,πασπαλίζουμε με καρύδια και κανέλα.

Συνταγές..29


πηγή: Συνταγές από σπίτι

Θα ρθεις σαν αστραπή







πηγή: Σαντορινιός

o πατήρ Ισίδωρος και η πλάση

savinganimalscherkasova elena.jpg

Ο Πατήρ Ισίδωρος (εκοιμήθη στις 3 Φεβρουαρίου του 1908, με το παλαιό ημερολόγιο που ακολουθεί η ρωσική εκκλησία) ενώ έζησε στον κόσμο τούτο, δεν ήταν «εκ του κόσμου τούτου».


Μπροστά στο ειρηνικό χαμόγελό του τα γήινα έχαναν το βάρος τους, ενώ οι έγνοιες και τα προβλήματα εξανεμίζονταν.

Οι «κοπιώντες και πεφορτισμένοι», που προσέτρεχαν στην βοήθειά του, ανακουφίζονταν και επέστρεφαν αναπαυμένοι.

Ο Γέρων Ισίδωρος διέμενε στο Ερημητήριο της Γεσθημανή, μια Σκήτη έξω από τη Μόσχα. Ήταν πράος και συγκαταβατικός με όλους: ανθρώπους και ζώα. Ήταν ευσπλαχνικός και έδινε πάντα τροφή στα πουλιά και στα ζώα. Στην Σκήτη του εξέτρεφε ακόμα και τρωκτικά: αρουραίους, ποντίκια, αλλά και βατράχια. Ήθελε να θεραπεύη όλα τα πλάσματα του Θεού.

Μία ημέρα, καθώς βάδιζε, είδε μία γάτα να έχη αρπάξει στα νύχια της ένα πουλάκι και να είναι έτοιμη να το φάη. Με μεγάλο κόπο, ο Πατήρ Ισίδωρος ανάγκασε την γάτα να παρατήση την λεία της. Έτσι το πληγωμένο σπουργιτάκι έγινε μόνιμος κάτοικος του κελλιού του Γέροντα.

Κάποτε τον ρώτησαν, αν τον ενοχλούν τα ποντίκια. Εκείνος χαμογέλασε και είπε:
- Καθόλου δεν μ' ενοχλούν. Τους δίνω μεσημεριανό και βραδινό κι έτσι ησυχάζουν. Πρίν, πηγαινοέρχονταν με μανία γύρω-γύρω στο κελλί. Τώρα, όμως από τότε που άρχισα να τους βάζω την τροφή τους μπροστά στις φωλιές τους, ηρέμησαν. Δεν μ' ενοχλούν στο παραμικρό.


Κάποια άλλη φορά βρισκόταν στην εξοχή με κάποιους πιστούς και είδε ένα βάτραχο να κάθεται πάνω σ' ένα βράχο. Ο Γέροντας τον πλησίασε και έφερε τα μάτια του στο ύψος των ματιών του βατράχου. Έτσι κοιτάζοντάς τον, άρχισε με καθαρή φωνή να ψέλνη τους Ψαλμούς του Δαυΐδ. Μία θεία ενέργεια ξεχύθηκε τότε μέσα από τον σεβάσμιο Γέροντα και κατέκλυσε όλους τους παρευρισκομένους. Ακόμα και ο βάτραχος έμεινε ακίνητος και εκστασιασμένος, όσην ώρα κρατούσαν οι Ψαλμοί.


Ο Πατήρ Ισίδωρος είχε μια βαθειά αγάπη για όλα τα πουλιά, τα ζώα, τα λουλούδια ...; για ο,τιδήποτε εκινείτο στον αέρα, στο νερό και στην γη, για ο,τιδήποτε φύτρωνε. Αν εύρισκε σπόρο καταγής, τον μάζευε και τον φύτευε στην «Εσώτερη Έρημο», σ' ένα παλιό κονσερβοκούτι, που είχε βρει πεταμένο στον δρόμο. Και συνήθιζε να λέη, ότι αυτό το έκανε, επειδή λυπόταν αυτά τα «σιωπηλά και ήσυχα» παιδιά της γης.



Απόσπασμα από το βιβλίο "Η Ζωοφιλία των Αγίων και η Αγιοφιλία των Ζώων", επιμέλειας Σίμωνος Μοναχού, πίνακας της ρωσίδας εικαστικού Έλενας Τσερκάσοβα.



πηγή

Κατανόηση κειμένου


Κατανόηση είναι η αντίληψη και η ερμηνεία όσων διαβάζουμε. Τα παιδιά προκειμένου να κατανοούν με ακρίβεια ένα γραπτό κείμενο πρέπει να είναι ικανά 1) να αποκωδικοποιούν ότι διαβάζουν, 2) να κάνουν συνδέσεις μεταξύ αυτών που διαβάζουν και αυτών που ήδη γνωρίζουν, 3) να σκέφτονται σε βάθος αυτά τα οποία έχουν διαβάσει. Βασικό κομμάτι της κατανόησης είναι η απόκτηση επαρκούς λεξιλογίου ή η γνώση της ερμηνείας αρκετών λέξεων.
Οι αναγνώστες που έχουν καλή κατανόηση είναι ικανοί να πάρουν αποφάσεις σχετικά με αυτό που διαβάζουν – ποια είναι τα σημαντικά σημεία, τι προκάλεσε ένα γεγονός να συμβεί, ποιοι χαρακτήρες είναι αστείοι. Επιπλέον, η κατανόηση περιλαμβάνει το συνδυασμό της ανάγνωσης με τη σκέψη και την αντίληψη.

Τι παρατηρώ στο σπίτι
* Δυσκολεύεται να κάνει την περίληψη ενός βιβλίου ή ενός κειμένου.
* Είναι πιθανό να μπορεί να σου πει τι συνέβη σε μια ιστορία, αλλά δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί τα γεγονότα έγιναν με αυτή τη σειρά.
* Δεν μπορεί να εξηγήσει ποιες πιθανόν ήταν οι σκέψεις ή τα συναισθήματα των ηρώων.


Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω
* Συζητήστε με το παιδί σας σχετικά με αυτά που έχει διαβάσει. Κάντε στο παιδί σας λεπτομερείς ερωτήσεις αναφορικά με το βιβλίο και συνδέστε τα γεγονότα με εμπειρίες από τη δική του ζωή.
* Βοηθήστε το παιδί σας να γυρίσει πίσω στο κείμενο προκειμένου να υποστηρίξει τις απαντήσεις του.

* Συζητήστε την ερμηνεία των άγνωστων λέξεων, τόσο αυτών που διαβάζει όσο και αυτών που ακούει.


Τι παρατηρώ στην τάξη
* Εστιάζει την προσοχή του σε «λάθος» σημεία του κειμένου, παραδείγματος χάρη δίνει μεγάλη έμφαση στις λεπτομέρειες και χάνει την ουσία.
* Δεν μπορεί να πει ξεκάθαρα τη λογική ακολουθία πράξεων μιας ιστορίας.
* Δεν μπορεί να επιλέξει τα κύρια γεγονότα από ένα κείμενο πληροφοριών.

Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω

* Διδάξτε τους μαθητές σας διαφορετικούς τύπους κειμένων (διηγήματα, κείμενα πληροφοριών).
* Χρησιμοποιήστε με τους μαθητές σας οργανωμένα σχεδιαγράμματα που τους βοηθούν να χωρίζουν τις πληροφορίες σε μικρότερα κομμάτια και να συγκρατούν ότι διαβάζουν.
* Διδάξτε τους μαθητές σας να ελέγχουν την κατανόηση τους.
* Διδάξτε τους να μάθουν να κρατούν σημειώσεις και να εξασκηθούν σε στρατηγικές όπως η περίληψη.



πηγή: Περί μαθησιακών δυσκολιών