Γράφει ο Π.Χριστόπουλος, Δάσκαλος 2/θέσιου Δημοτικού Σχολείου Όσσας
Σύμφωνα με τελευταία δημοσιεύματα στον ημερήσιο αλλά και ηλεκτρονικό τύπο της χώρας, από τη νέα χρονιά επίκειται η εφαρμογή ενός «Σχεδίου Καλλικράτη» και στην εκπαίδευση όπου ανάμεσα στα άλλα έχει σαν στόχο και το κλείσιμο όλων των μικρών ολιγοθέσιων σχολείων της χώρας.
Με πρόσχημα την εξοικονόμηση πόρων – χρημάτων λόγω μνημονίου, επιδιώκεται η αντικατάσταση των παραπάνω σχολείων από μεγάλα σχολεία σχολεία - τέρατα με 2.000 και 3.000 μαθητές που θα λειτουργούν στις μεγάλες πόλεις. Ένα εφιαλτικό σενάριο για δημιουργία σχολείων τύπου Γκράβας, για σχολείο κλεισμένα στο τσιμέντο, χωρίς πράσινο και αυλές είναι προ των Πυλών. Το παιδί θα πηγαίνει σε ένα ογκώδη, απρόσωπο σχολείο, αφού πρώτα θα έχει μετακινηθεί για καμιά ώρα, για να γευτεί υποτίθεται τους καρπούς της νέας παιδαγωγικής.
Κουραφέξαλα!, πρόκειται για σχολεία – εκτρώματα που ως μόνο στόχο έχουν τη μείωση των δαπανών του κράτους, αδιαφορώντας για τη ποιότητα εκπαίδευσης, το συμφέρον των μαθητών, των αυριανών πολιτών του κράτους, των γονιών τους και των τοπικών κοινωνιών.
Ο μεγάλος μας ποιητής Κωστής Παλαμάς είχε μιλήσει γι’ αυτό ήδη εδώ και εκατό χρόνια στο γνωστό και εμπνευσμένο ποίημά του «Τα σχολειά κτίστε»:
Κάτου σημάδια που έμπηξε το ψέμα!
Τα ταξίματα φέρτε στης Αλήθειας
της ιερής το βωμό και τα σφαχτάρια.
Στον τόπο απάνου όχι πολέμων κάστρα•
τα σκολειά χτίστε!
Λιτά χτίστε τα, απλόχωρα, μεγάλα,
γερά θεμελιωμένα, από της χώρας
ακάθαρτης, πoλύβοης, αρρωστιάρας
μακριά μακριά τ' ανήλιαγα σοκάκια,
τα σκολειά χτίστε!
Και τα πορτοπαράθυρα των τοίχων
περίσσια ανοίχτε, νάρχεται ο κυρ Ήλιος,
διαφεντευτής, να χύνεται, να φεύγει,
ονειρεμένο πίσω του αργοσέρνοντας
το φεγγάρι.
Γιομίζοντάς τα να τα ζωντανεύουν
μαϊστράλια και βοριάδες και μελτέμια
με τους κελαϊδισμούς και με τους μόσκους•
κι ο δάσκαλος, ποιητής και τα βιβλία
να είναι σαν κρίνα.
Εξάλλου, ακόμα και αυτή η εξοικονόμηση πόρων, δεν είναι σίγουρη αφού, τα τελευταία χρόνια έχουμε όλοι γίνει μάρτυρες των ολέθριων αποτελεσμάτων που οδηγεί η μοιραία λογική: πρώτα το χρήμα. Έκλεισαν χιλιάδες μικρά σχολειά σε πολλά χωριά της ελληνικής επαρχίας την τελευταία εικοσαετία και όσοι μαθητές απόμειναν σε αυτές τις περιοχές μεταφέρονται σε γειτονικά κεφαλοχώρια με κόστος που πολλές φορές είναι πολλαπλάσιο του κόστους λειτουργίας ενός μικρού σχολείου. Είναι γνωστή η περίπτωση μαθητή στις Σέρρες όπου το κράτος δαπανούσε για τη μεταφορά ενός και μόνο μαθητή το ποσόν των 20.000 € ετησίως…
Το κλείσιμο όμως των σχολείων της περιφέρειας εμπεριέχει κι ένα άλλο σοβαρό κίνδυνο: αυτόν της αστυφιλίας. Πώς θα επιτευχθεί η αποκέντρωση, την οποία όλοι οι πολιτικοί φορείς και κόμματα ευαγγελίζονται; Με το κλείσιμο των μικρών σχολείων; Πώς μια οικογένεια με μικρά παιδιά θα αποφασίσει να εγκατασταθεί σε ένα χωριό ή μια περιοχή που δεν έχει κανένα σχολείο; Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως η κατάργηση των μικρών σχολείων αποτελεί ένα σημαντικό αντικίνητρο στο στόχο της αποκέντρωσης.
Επιπρόσθετα το σχολείο αποτελεί στην πραγματικότητα – ειδικά για την ελληνική επαρχία- τη ζωή του χωριού. Βλέπουμε πόσα βουβά και άφωνα μένουν εκδηλώσεις που γίνονται ιδιαίτερα στις μεγάλες γιορτές σε χωριά χωρίς την παρουσία μαθητών. Μοιάζουν παράκαιρες, σαν να μην έχουν λόγο ύπαρξης. Η ύπαρξη του σχολείου στην πραγματικότητα μένει να θυμίζει με έντονο και κατηγορηματικό τρόπο πως αυτό το χωριό έχει παρόν έχει και μέλλον. Αλίμονο στις κοινωνίες που θα χάσουν αυτή την επαφή με την πραγματικότητα! Στην καλύτερη περίπτωση θα μείνουν τόποι αναψυχής για ηλικιωμένους και για τουρίστες το καλοκαίρι.
Αλλά αφού μας αρέσει να αντιγράφουμε σχέδια και προγράμματα άλλων χωρών, που θεωρούμε πιο ανεπτυγμένες, γιατί τότε δεν αντιγράφουμε τουλάχιστον το παράδειγμα της Γαλλίας, που είδε και αποείδε κι αυτή με το κλείσιμο των μικρών σχολείων και τώρα προχωρά σε ένα πρόγραμμα επανασύστασης των ολιγοθεσίων σχολείων.
Είναι ενδιαφέρον να δούμε τι θέση παίρνουν τα ΜΜΕ στη Γαλλία όταν δημοσιεύουν σκίτσα σαν κι αυτά λέγοντας: ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ.
"Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους,(είναι αυστηροί) παιδιά!
Θα είστε καλύτερα εκεί! "
Σχολεία σε κίνδυνο (Το σχολείο κινδυνεύει)
Καμιά σχέση βέβαια με Ελλάδα…
Εκεί λοιπόν όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Γερμανία) η πορεία αυτή τη στιγμή είναι αντίστροφη απ’ ότι στην Ελλάδα. Εκεί φαίνεται οι περισσότεροι παράγοντες να έχουν καταλάβει την αξία των μικρών σχολείων αλλά και οι τοπικές κοινότητες υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους αρκετά δυναμικά.
Αντιγράφω από τον ηλεκτρονικό τύπο: «Αυτές οι "ανθρώπινες ομάδες" φαίνεται ότι έχουν καταλάβει πολύ καλά ποιο είναι το πρόβλημα της εκπαίδευσης, όταν, απότομα και δυναμικά - χωρίς οι αρχές να κατανοούν πάντοτε το γιατί - υπερασπίζονται ένα σχολείο που για κάποιους αποτελεί έναν αρχαϊκό και πεπαλαιωμένο θεσμό, αλλά γι' αυτούς είναι ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥΣ, το δικό ΤΟΥΣ σχολείο και όχι το σχολείο του κράτους!».
Αυτή είναι όμως και μια ειδοποιός διαφορά με την ελληνική πραγματικότητα: οι κάτοικοι των περιοχών αυτών δεν αναλίσκονται σε διαλόγους και διαμάχες που καταλήγουν στο τι τελικά τους χωρίζει, αλλά συμπράττουν και στοχεύουν σε αυτό που τελικά τους ενώνει: κι ένα από αυτά είναι το σχολείο!
Είναι εξάλλου γνωστή η φράση πως «όπου ανοίγει ένα σχολείο κλείνει μια φυλακή». Ας ελπίσουμε πως η φράση αυτή να μη διαβάζεται και αντίστροφα…
Θα ήθελα να κλείσω όμως με τα εξής λόγια του Παλαμά για τη συμπεριφορά μας απέναντι στα σχολεία μας και γενικότερα στην εκπαίδευσή μας:
Και βαθιούς τράφους γύρω γύρω σκάφτε
και πύργους πολεμόχαρους υψώστε
και βαρδιατόρους βάλτε να κρατάνε
μακριά μακριά τον ψεύτη και τον πλάνο
της Ρωμιοσύνης…
................................................................................
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Το παραπάνω κείμενο αποτέλεσε μέρος εισήγησης στο πλαίσιο των εγκαινίων του νέου κτιρίου του 2/θέσιου Δημοτικού Σχολείου Όσσας και του 1/θέσιου Νηπιαγωγείου Όσσας, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2010 στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού Σχολείου Όσσας.
2. Περισσότερες πληροφορίες και επιχειρήματα για το θέμα μπορείτε να βρείτε στο ενδιαφέρον άρθρο του Σχολικού Συμβούλου 6ης Εκπαιδ. Περιφέρειας Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας κ.Κολοβού Στεφάνου ΕΔΩ
3. Παραθέτω στη συνέχεια ολόκληρο το ποίημα του Κωστή Παλαμά:
Τα σχολεία χτίστε - Κωστής Παλαμάς
Με τη φλόγα που ψαίνει και που πλάθει,
με της καρδιάς τη φλόγα, με του Λόγου
τη δύναμη, ξεσκέπαστα, καθάρια,
και με τα χέρια, και με τα μαχαίρια,
τον τόπο πάρτε.
Κάτου σημάδια που έμπηξε το ψέμα!
Τα ταξίματα φέρτε στης Αλήθειας
της ιερής το βωμό και τα σφαχτάρια.
Στον τόπο απάνου όχι πολέμων κάστρα•
τα σκολειά χτίστε!
Λιτά χτίστε τα, απλόχωρα, μεγάλα,
γερά θεμελιωμένα, από της χώρας
ακάθαρτης, πoλύβοης, αρρωστιάρας
μακριά μακριά τ' ανήλιαγα σοκάκια,
τα σκολειά χτίστε!
Και τα πορτοπαράθυρα των τοίχων
περίσσια ανοίχτε, νάρχεται ο κυρ Ήλιος,
διαφεντευτής, να χύνεται, να φεύγει,
ονειρεμένο πίσω του αργοσέρνοντας
το φεγγάρι.
Γιομίζοντάς τα να τα ζωντανεύουν
μαϊστράλια και βοριάδες και μελτέμια
με τους κελαϊδισμούς και με τους μόσκους•
κι ο δάσκαλος, ποιητής και τα βιβλία
να είναι σαν κρίνα.
Του τραγουδιού τη γλώσσα αντιλαλώντας,
και τα βιβλία σαν τα τραγούδια να είναι!
Στη γη της ομορφιάς, αρματωμένη
την Επιστήμη, η Ομορφιά, χαρά της!
αρχή σοφίας!
Τα σκολειά χτίστε, υψώστε τα πλατάνια
για το δροσό στης ρεματιάς τη χάρη,
για τον καρπό σπάρτε τα αμπέλια, ας είναι
τ' αγαθά τους αγνά κρασιά, και ας είναι
γούρμα* σταφύλια,
λογής, κεχριμπαρένια, άλικα, μαύρα.
Όπου απλωσιά, όπου ψήλωμα, όπου υγεία,
στα πέλαα ν' αγναντεύουν τα καράβια
και τους αϊτούς να λαχταράν και τ' άστρα
στα ουράνια πλάτια.
Και βαθιούς τράφους γύρω γύρω σκάφτε
και πύργους πολεμόχαρους υψώστε
και βαρδιατόρους βάλτε να κρατάνε
μακριά μακριά τον ψεύτη και τον πλάνο
της Ρωμιοσύνης.
Ξόβεργα και καρφιά κρατά και πάει
και πιάνει και καρφώνει και σκοτώνει•
του φτερωτού πιο απ' όλα κυνηγάρης,
αρχίζοντας από τις πεταλούδες,
φτάνει στη Σκέψη.
Κουραφέξαλα!, πρόκειται για σχολεία – εκτρώματα που ως μόνο στόχο έχουν τη μείωση των δαπανών του κράτους, αδιαφορώντας για τη ποιότητα εκπαίδευσης, το συμφέρον των μαθητών, των αυριανών πολιτών του κράτους, των γονιών τους και των τοπικών κοινωνιών.
Ο μεγάλος μας ποιητής Κωστής Παλαμάς είχε μιλήσει γι’ αυτό ήδη εδώ και εκατό χρόνια στο γνωστό και εμπνευσμένο ποίημά του «Τα σχολειά κτίστε»:
Κάτου σημάδια που έμπηξε το ψέμα!
Τα ταξίματα φέρτε στης Αλήθειας
της ιερής το βωμό και τα σφαχτάρια.
Στον τόπο απάνου όχι πολέμων κάστρα•
τα σκολειά χτίστε!
Λιτά χτίστε τα, απλόχωρα, μεγάλα,
γερά θεμελιωμένα, από της χώρας
ακάθαρτης, πoλύβοης, αρρωστιάρας
μακριά μακριά τ' ανήλιαγα σοκάκια,
τα σκολειά χτίστε!
Και τα πορτοπαράθυρα των τοίχων
περίσσια ανοίχτε, νάρχεται ο κυρ Ήλιος,
διαφεντευτής, να χύνεται, να φεύγει,
ονειρεμένο πίσω του αργοσέρνοντας
το φεγγάρι.
Γιομίζοντάς τα να τα ζωντανεύουν
μαϊστράλια και βοριάδες και μελτέμια
με τους κελαϊδισμούς και με τους μόσκους•
κι ο δάσκαλος, ποιητής και τα βιβλία
να είναι σαν κρίνα.
Εξάλλου, ακόμα και αυτή η εξοικονόμηση πόρων, δεν είναι σίγουρη αφού, τα τελευταία χρόνια έχουμε όλοι γίνει μάρτυρες των ολέθριων αποτελεσμάτων που οδηγεί η μοιραία λογική: πρώτα το χρήμα. Έκλεισαν χιλιάδες μικρά σχολειά σε πολλά χωριά της ελληνικής επαρχίας την τελευταία εικοσαετία και όσοι μαθητές απόμειναν σε αυτές τις περιοχές μεταφέρονται σε γειτονικά κεφαλοχώρια με κόστος που πολλές φορές είναι πολλαπλάσιο του κόστους λειτουργίας ενός μικρού σχολείου. Είναι γνωστή η περίπτωση μαθητή στις Σέρρες όπου το κράτος δαπανούσε για τη μεταφορά ενός και μόνο μαθητή το ποσόν των 20.000 € ετησίως…
Το κλείσιμο όμως των σχολείων της περιφέρειας εμπεριέχει κι ένα άλλο σοβαρό κίνδυνο: αυτόν της αστυφιλίας. Πώς θα επιτευχθεί η αποκέντρωση, την οποία όλοι οι πολιτικοί φορείς και κόμματα ευαγγελίζονται; Με το κλείσιμο των μικρών σχολείων; Πώς μια οικογένεια με μικρά παιδιά θα αποφασίσει να εγκατασταθεί σε ένα χωριό ή μια περιοχή που δεν έχει κανένα σχολείο; Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως η κατάργηση των μικρών σχολείων αποτελεί ένα σημαντικό αντικίνητρο στο στόχο της αποκέντρωσης.
Επιπρόσθετα το σχολείο αποτελεί στην πραγματικότητα – ειδικά για την ελληνική επαρχία- τη ζωή του χωριού. Βλέπουμε πόσα βουβά και άφωνα μένουν εκδηλώσεις που γίνονται ιδιαίτερα στις μεγάλες γιορτές σε χωριά χωρίς την παρουσία μαθητών. Μοιάζουν παράκαιρες, σαν να μην έχουν λόγο ύπαρξης. Η ύπαρξη του σχολείου στην πραγματικότητα μένει να θυμίζει με έντονο και κατηγορηματικό τρόπο πως αυτό το χωριό έχει παρόν έχει και μέλλον. Αλίμονο στις κοινωνίες που θα χάσουν αυτή την επαφή με την πραγματικότητα! Στην καλύτερη περίπτωση θα μείνουν τόποι αναψυχής για ηλικιωμένους και για τουρίστες το καλοκαίρι.
Αλλά αφού μας αρέσει να αντιγράφουμε σχέδια και προγράμματα άλλων χωρών, που θεωρούμε πιο ανεπτυγμένες, γιατί τότε δεν αντιγράφουμε τουλάχιστον το παράδειγμα της Γαλλίας, που είδε και αποείδε κι αυτή με το κλείσιμο των μικρών σχολείων και τώρα προχωρά σε ένα πρόγραμμα επανασύστασης των ολιγοθεσίων σχολείων.
Είναι ενδιαφέρον να δούμε τι θέση παίρνουν τα ΜΜΕ στη Γαλλία όταν δημοσιεύουν σκίτσα σαν κι αυτά λέγοντας: ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ.
"Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους,(είναι αυστηροί) παιδιά!
Θα είστε καλύτερα εκεί! "
Σχολεία σε κίνδυνο (Το σχολείο κινδυνεύει)
Καμιά σχέση βέβαια με Ελλάδα…
Εκεί λοιπόν όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Γερμανία) η πορεία αυτή τη στιγμή είναι αντίστροφη απ’ ότι στην Ελλάδα. Εκεί φαίνεται οι περισσότεροι παράγοντες να έχουν καταλάβει την αξία των μικρών σχολείων αλλά και οι τοπικές κοινότητες υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους αρκετά δυναμικά.
Αντιγράφω από τον ηλεκτρονικό τύπο: «Αυτές οι "ανθρώπινες ομάδες" φαίνεται ότι έχουν καταλάβει πολύ καλά ποιο είναι το πρόβλημα της εκπαίδευσης, όταν, απότομα και δυναμικά - χωρίς οι αρχές να κατανοούν πάντοτε το γιατί - υπερασπίζονται ένα σχολείο που για κάποιους αποτελεί έναν αρχαϊκό και πεπαλαιωμένο θεσμό, αλλά γι' αυτούς είναι ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥΣ, το δικό ΤΟΥΣ σχολείο και όχι το σχολείο του κράτους!».
Αυτή είναι όμως και μια ειδοποιός διαφορά με την ελληνική πραγματικότητα: οι κάτοικοι των περιοχών αυτών δεν αναλίσκονται σε διαλόγους και διαμάχες που καταλήγουν στο τι τελικά τους χωρίζει, αλλά συμπράττουν και στοχεύουν σε αυτό που τελικά τους ενώνει: κι ένα από αυτά είναι το σχολείο!
Είναι εξάλλου γνωστή η φράση πως «όπου ανοίγει ένα σχολείο κλείνει μια φυλακή». Ας ελπίσουμε πως η φράση αυτή να μη διαβάζεται και αντίστροφα…
Θα ήθελα να κλείσω όμως με τα εξής λόγια του Παλαμά για τη συμπεριφορά μας απέναντι στα σχολεία μας και γενικότερα στην εκπαίδευσή μας:
Και βαθιούς τράφους γύρω γύρω σκάφτε
και πύργους πολεμόχαρους υψώστε
και βαρδιατόρους βάλτε να κρατάνε
μακριά μακριά τον ψεύτη και τον πλάνο
της Ρωμιοσύνης…
................................................................................
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Το παραπάνω κείμενο αποτέλεσε μέρος εισήγησης στο πλαίσιο των εγκαινίων του νέου κτιρίου του 2/θέσιου Δημοτικού Σχολείου Όσσας και του 1/θέσιου Νηπιαγωγείου Όσσας, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2010 στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού Σχολείου Όσσας.
2. Περισσότερες πληροφορίες και επιχειρήματα για το θέμα μπορείτε να βρείτε στο ενδιαφέρον άρθρο του Σχολικού Συμβούλου 6ης Εκπαιδ. Περιφέρειας Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας κ.Κολοβού Στεφάνου ΕΔΩ
3. Παραθέτω στη συνέχεια ολόκληρο το ποίημα του Κωστή Παλαμά:
Τα σχολεία χτίστε - Κωστής Παλαμάς
Με τη φλόγα που ψαίνει και που πλάθει,
με της καρδιάς τη φλόγα, με του Λόγου
τη δύναμη, ξεσκέπαστα, καθάρια,
και με τα χέρια, και με τα μαχαίρια,
τον τόπο πάρτε.
Κάτου σημάδια που έμπηξε το ψέμα!
Τα ταξίματα φέρτε στης Αλήθειας
της ιερής το βωμό και τα σφαχτάρια.
Στον τόπο απάνου όχι πολέμων κάστρα•
τα σκολειά χτίστε!
Λιτά χτίστε τα, απλόχωρα, μεγάλα,
γερά θεμελιωμένα, από της χώρας
ακάθαρτης, πoλύβοης, αρρωστιάρας
μακριά μακριά τ' ανήλιαγα σοκάκια,
τα σκολειά χτίστε!
Και τα πορτοπαράθυρα των τοίχων
περίσσια ανοίχτε, νάρχεται ο κυρ Ήλιος,
διαφεντευτής, να χύνεται, να φεύγει,
ονειρεμένο πίσω του αργοσέρνοντας
το φεγγάρι.
Γιομίζοντάς τα να τα ζωντανεύουν
μαϊστράλια και βοριάδες και μελτέμια
με τους κελαϊδισμούς και με τους μόσκους•
κι ο δάσκαλος, ποιητής και τα βιβλία
να είναι σαν κρίνα.
Του τραγουδιού τη γλώσσα αντιλαλώντας,
και τα βιβλία σαν τα τραγούδια να είναι!
Στη γη της ομορφιάς, αρματωμένη
την Επιστήμη, η Ομορφιά, χαρά της!
αρχή σοφίας!
Τα σκολειά χτίστε, υψώστε τα πλατάνια
για το δροσό στης ρεματιάς τη χάρη,
για τον καρπό σπάρτε τα αμπέλια, ας είναι
τ' αγαθά τους αγνά κρασιά, και ας είναι
γούρμα* σταφύλια,
λογής, κεχριμπαρένια, άλικα, μαύρα.
Όπου απλωσιά, όπου ψήλωμα, όπου υγεία,
στα πέλαα ν' αγναντεύουν τα καράβια
και τους αϊτούς να λαχταράν και τ' άστρα
στα ουράνια πλάτια.
Και βαθιούς τράφους γύρω γύρω σκάφτε
και πύργους πολεμόχαρους υψώστε
και βαρδιατόρους βάλτε να κρατάνε
μακριά μακριά τον ψεύτη και τον πλάνο
της Ρωμιοσύνης.
Ξόβεργα και καρφιά κρατά και πάει
και πιάνει και καρφώνει και σκοτώνει•
του φτερωτού πιο απ' όλα κυνηγάρης,
αρχίζοντας από τις πεταλούδες,
φτάνει στη Σκέψη.
πηγή:Σύλλογος αποφοίτων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου